:تجربه شخصی✍️
مدتی است که متعهدانه به برنامهٔ گنج حضور گوش می‌دهم و می‌بینم که متعهدانه گوش دادن، چقدر روی رفتار، کردار و حالت‌هایم اثر گذاشته و حال خوبی دارم. اگر متعهدانه و پیوسته به برنامهٔ گنج حضور گوش نکنیم و فقط هرازگاهی به آن توجه کنیم، اثر برنامه را نمی‌گیریم. باید تعهد داشته باشیم و مسئولانه برنامه را ببینیم.
:نکته✍️
وقتی شعرها را تکرار می‌کنید، پرهیز آسان می‌شود چون از وسوسه و سبب‌سازی ذهن بیرون می‌پرید. بهترین کار، خواندن ابیات و درنتیجه بالا بردن هشیاری است. اگر هشیاری جسمی‌‌تان را کمتر و هشیاری حضورتان را زیادتر کنید، پرهیز اتوماتیک می‌شود. اما اگر ذهنتان را بی ناظر و به حال خود رها کنید، درواقع دارید قدرت زندگی و این لحظه را به منِ ذهنی تفویض می‌کنید و بعد با آن کُشتی می‌گیرید. اگر تمام قدرتتان را به منِ ذهنی بدهید، شما را زمین می‌زند. بازی کردن در زمینِر منِ ذهنی همیشه ما را بازنده‌ی میدان می‌کند. در زمین منِ ذهنی نروید، در میدان خودتان که فضای گشوده‌شده است، بمانید. این کار با تکرار ابیاتی که به ترتیب در برنامه‌های گنج حضور می‌آید و شما می‌خوانید، امکان‌پذیر است. ابزارهایی مثل ملامت، پشیمانی، خشم، ترس، جذب شدن به همانیدگی‌‌ها، بدگویی، کوچک کردن دیگران، غیبت و عیب‌جویی می‌تواند به‌راحتی با تکرار ابیات از بین برود.
:تجربه شخصی✍️
مدتی است جای وسیله‌ای را در آشپزخانه عوض کرده‌ام ولی به‌صورت شرطی‌شده، مدت‌ها برای برداشتن آن به مکان قبلی می‌رفتم. حتی پس از مدتی باز هم گهگاهی این شرطی‌شدگی خیلی سادهٔ ذهنی به سراغم می‌آمد. از این اتفاق یاد گرفتم برای از بین بردن شرطی‌شدگی‌های ذهنی که ما را به جهان وابسته و همانیده کرده‌اند، باید صبر کنیم. مولانا صبر برای از بین رفتن این شرطی‌شدگی‌ها و پاسخ ندادن به فشارهای منِ ذهنی را عبادت واقعی می‌داند.
صبر کردن جانِ تسبیحاتِ توست
صبر کن، کآن است تسبیحِ دُرُست
مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۱۴۵
:نکته✍️
هر دفعه که شرطی‌شدگی‌ها و به دنبال آن سبب‌سازی، به سراغمان می‌آید باید به آن‌چه ذهن نشان می‌دهد، نه بگوییم. این کار از نظر ذهن بسیار ناراحت‌کننده و غیرمعمول است، اما پذیرش درد هشیارانه، فضا را در درون ما باز می‌کند.